تفاوت بیت کوین و اتریوم؛ کدام یک بهتر است؟

بیت‌کوین و اتریوم را می‌توان به ایکس‌باکس و پلی‌استیشن در دنیای ارزهای دیجیتال تشبیه کرد. این دو از محبوب‌ترین ارزهای دیجیتال هستند که نقش بسیار بزرگی در رشد این صنعت ایفا کرده‌اند. از قیمت گرفته تا مفهوم اصلی، هر یک ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد خود را دارند، اما در عین حال، شباهت‌هایی نیز بین آن‌ها وجود دارد. در این مقاله از مجموعه مقاله های اخبار جدید ارزهای دیجیتال و اخبار بلاکچین، به تفاوت بین بیت کوین و اتریوم می پردازیم.

بیت‌کوین چیست؟

ایده بیت‌کوین اولین بار در سال 2008 توسط فرد یا گروهی ناشناس با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو مطرح شد. بیت‌کوین به کاربران این امکان را می‌دهد که یک ارز را بدون کنترل هیچ نهاد مالی یا دولتی مدیریت کنند. شبکه‌ای از سیستم‌های غیرمتمرکز نرم‌افزار بلاکچین بیت‌کوین را اجرا می‌کنند. این شبکه مجموعه‌ای از قوانین خاص خود را دارد که همه شرکت‌کنندگان باید با آن موافقت کنند. این قوانین نحوه انجام هر تراکنش را تعیین می‌کنند. بیت‌کوین اولین ارز دیجیتالی است که بر اساس فناوری دفتر کل توزیع‌شده (DLT) و بلاکچین ایجاد شده است.

شبکه بیت‌کوین داده‌های مختلف را پردازش کرده و با استفاده از الگوریتمی به نام تابع هش SHA-256، آن‌ها را به رشته‌های طولانی از اعداد تبدیل می‌کند. این فرایند امنیت داده‌ها را تضمین می‌کند. سازوکار استخراج و اجماع بیت‌کوین تضمین می‌کند که کاربران نتوانند یک بار دیگر از همان وجوه استفاده کنند، که این ویژگی آن را به ارزی مقاوم در برابر دستکاری تبدیل کرده است. علاوه بر این، بیت‌کوین به‌عنوان یک ذخیره ارزش نیز عمل می‌کند و کاربران می‌توانند آن را به‌عنوان دارایی ذخیره کرده و در طول زمان استفاده کنند. راحتی در انجام تراکنش‌های بیت‌کوین نیز به مرور زمان محبوبیت آن را افزایش داده است. می توانید جهت آشنایی بیشتر با مفهوم بیت کوین، مقاله مورد نظر را مطالعه کنید.

اتریوم چیست؟

شبکه اتریوم در ژوئیه 2015 راه‌اندازی شد و یکی از بنیان‌گذاران آن، ویتالیک بوترین، در سال 2013 وایت‌پیپر این پروژه را منتشر کرد. اتریوم از بلاکچین خود برای ایجاد یک کامپیوتر غیرمتمرکز استفاده می‌کند که امکان تعامل با برنامه‌ها و انجام تراکنش‌ها بر اساس شبکه اتریوم را فراهم می‌سازد. هدف اصلی اتریوم، غیرمتمرکز کردن همه چیز در اینترنت بود. این ارز دیجیتال از زبان برنامه‌نویسی خاص خود به نام Solidity استفاده می‌کند و هر روز در مسیر نوآوری پیشرفت بیشتری دارد. به عنوان مثال، توکن‌های غیرقابل معاوضه (NFT) و برنامه‌های خدمات مالی غیرمتمرکز، نمونه‌هایی از مواردی هستند که توسعه‌دهندگان می‌توانند با استفاده از قراردادهای هوشمند مبتنی بر اتریوم ایجاد کنند.

برای ایجاد قراردادهای هوشمند، انجام تراکنش‌ها و استفاده از برنامه‌های غیرمتمرکز، کاربران باید هزینه‌ای را به صورت اتر (Ether) پرداخت کنند. امروزه، با افزایش ارزش این ارز دیجیتال بلندپروازانه، از آن به عنوان یک ذخیره ارزش نیز استفاده می‌شود. پیشنهاد می کنیم مقاله اتریوم چیست را مطالعه کنید.

مقایسه بیت‌کوین و اتریوم

لطفاً توجه داشته باشید که اطلاعات ذکر شده در بالا مربوط به تاریخ ۲۷ مه ۲۰۲۲ است و ممکن است با گذشت زمان تغییر کند. در مورد شباهت این دو سیستم، هر دو از فناوری بلاکچین برای ثبت و تأیید تمامی تراکنش‌های خود استفاده می‌کنند. با این حال، برنامه‌های آتی اتریوم شامل تغییراتی در زمینه دسترسی‌پذیری، پایداری و سرعت است. پیش از بررسی تفاوت اصلی آن‌ها در مکانیزم اجماع، ابتدا باید درک کنیم که مکانیزم اجماع چیست.

مکانیزم اجماع

مکانیزم اجماع به الگوریتمی کامپیوتری اشاره دارد که هدف اصلی آن حل مشکل "دو بار خرج کردن" است تا بلاکچین قابل اجرا باشد. BTC (بیت‌کوین) رشته‌ای از کدها است که می‌تواند به صورت نامحدود کپی شود. به عبارتی دیگر، می‌توانید با ساخت کپی‌های متعدد از BTC خود به‌طور نظری به هر اندازه که می‌خواهید ثروتمند شوید.

با این حال، واقعیت کاملاً متفاوت است. هر بار که یک بیت‌کوین خرج می‌کنید، نسخه کپی آن از بین می‌رود و گیرنده در طرف دیگر تراکنش، نسخه جدیدی دریافت می‌کند. جزئیات تمام تراکنش‌ها در یک دفتر کل توزیع‌شده ثبت می‌شود، جایی که کل جهان می‌تواند ببیند شما بیت‌کوین خود را خرج کرده‌اید.

اگر بخواهید نسخه‌ای کپی شده را خرج کنید، اجماع دارندگان دفتر کل بلافاصله نسخه جعلی را شناسایی می‌کند. جعل حتی یک تراکنش کار بسیار دشواری است و باید تمام تراکنش‌های مرتبط را نیز تغییر دهید، زیرا همه آن‌ها به یکدیگر مرتبط هستند.

برای انجام چنین کاری، یا باید حداقل ۵۱٪ از نرخ هش شبکه را در اختیار داشته باشید یا قدرت محاسباتی عظیمی در اختیار داشته باشید. بنابراین، حمله به بیت‌کوین یا اتریوم به این روش ممکن است، اما همچنان در حد نظری باقی مانده است. از همان ابتدا، بیت‌کوین و اتریوم از مکانیزم‌های اجماع متفاوتی استفاده کرده‌اند. بیت‌کوین از مکانیزم اثبات کار (Proof of Work) بهره می‌برد، در حالی که اتریوم هدف دارد از مکانیزم اثبات سهام (Proof of Stake) استفاده کند.

شباهت‌های بیت‌کوین و اتریوم

بیت‌کوین و اتریوم، دو پروژه بزرگ دنیای ارزهای دیجیتال، دارای شباهت‌های زیادی هستند که آن‌ها را به ستون‌های اصلی بازار کریپتوکارنسی تبدیل کرده است. در ادامه به مهم‌ترین شباهت‌های این دو پروژه می‌پردازیم:

الگوریتم اجماع: اثبات کار (Proof of Work)

هر دو ارز دیجیتال از الگوریتم اثبات کار (PoW) برای تأیید تراکنش‌ها و امنیت شبکه استفاده می‌کنند. البته اتریوم با معرفی نسخه جدید خود (Ethereum 2.0) در حال گذار به مکانیزم اثبات سهام (Proof of Stake) است که بهره‌وری بالاتری را به همراه دارد.
شبکه‌های بیت‌کوین و اتریوم تنها در صورتی یک تراکنش را معتبر می‌دانند که ۵۱ درصد از نودهای شبکه به توافق برسند.

عرضه محدود و کنترل‌شده

• بیت‌کوین: حداکثر عرضه بیت‌کوین ۲۱ میلیون واحد است و پس از استخراج تمامی آن‌ها، هیچ بیت‌کوین جدیدی تولید نخواهد شد.

• اتریوم: برخلاف بیت‌کوین، عرضه اتریوم نامحدود است، اما با استفاده از مکانیسم توکن‌سوزی و کاهش نرخ تورم به ۰.۵٪ در Ethereum 2.0، از بی‌نهایت شدن عرضه اتر جلوگیری می‌شود. این مکانیسم تورم کنترل‌شده، ارزش اتریوم را حفظ می‌کند.

پذیرش گسترده در جامعه کاربری

هر دو بلاکچین کاربران بسیاری در سراسر دنیا دارند:

• بیت‌کوین: به دلیل ماهیت غیرمتمرکز و نقش آن به‌عنوان یک ذخیره ارزش، پذیرش سازمانی بیشتری دارد. بسیاری از شرکت‌های بزرگ بیت‌کوین را به عنوان روش پرداخت یا ذخیره سرمایه پذیرفته‌اند.

• اتریوم: جامعه کاربری گسترده‌تر و حجم تراکنش‌های روزانه بیشتری نسبت به بیت‌کوین دارد. این موضوع به دلیل تنوع کاربردهای اتریوم، از جمله برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps) و قراردادهای هوشمند (Smart Contracts)، است.

پیشنهاد مطالعه: بلاکچین چیست؟

تفاوت بین اتریوم و بیت کوین

در ادامه به تفاوت های بین اتریوم و بیت کوین از جنبه های مختلف می پردازیم.

تفاوت در استخراج و الگوریتم اجماع

بیت‌کوین و اتریوم هر دو از مکانیزم اثبات کار (Proof of Work) برای استخراج استفاده می‌کنند. این مکانیزم به قدرت محاسباتی بالا و مصرف برق زیادی نیاز دارد و باعث می‌شود استخراج هر دو ارز دیجیتال بسیار پرهزینه باشد. با این حال، شبکه اتریوم در حال حرکت به سمت مکانیزم اثبات سهام (Proof of Stake) است. این روش جدید، بر خلاف اثبات کار، به انرژی کمتری نیاز دارد و تمرکز اصلی آن بر مشارکت دارندگان توکن است. اثبات سهام علاوه بر صرفه‌جویی در انرژی، تأثیرات زیست‌محیطی کمتری نیز دارد.

تفاوت در کارمزد تراکنش‌ها

یکی از تفاوت‌های عمده بین بیت‌کوین و اتریوم در نحوه محاسبه کارمزد تراکنش‌ها است. در شبکه بیت‌کوین، کارمزدها اختیاری هستند. کاربران می‌توانند مبلغ کارمزد را بر اساس نیاز خود تعیین کنند؛ هر چه کارمزد بالاتر باشد، سرعت پردازش تراکنش بیشتر خواهد بود. از سوی دیگر، شبکه اتریوم برای انجام تراکنش‌ها از اتر (ETH) استفاده می‌کند. این اتر به واحدی به نام گاز (Gas) تبدیل می‌شود که نقش آن تضمین سرعت و موفقیت تراکنش است. میانگین کارمزد تراکنش‌ها در اتریوم معمولاً بیشتر از بیت‌کوین است. به عنوان مثال، کارمزد تراکنش‌های اتریوم می‌تواند از ۲ تا بیش از ۲۵ دلار متغیر باشد، در حالی که این مقدار برای بیت‌کوین معمولاً بین ۱.۲۵ تا ۵ دلار است.

الگوریتم‌های هش‌ تراکنش‌ها

الگوریتم‌های هشینگ، نقش اساسی در حفظ امنیت و حریم خصوصی شبکه‌های بلاکچین دارند. بیت‌کوین از الگوریتم هشینگ SHA-256 استفاده می‌کند که یکی از پیچیده‌ترین و امن‌ترین الگوریتم‌های رمزنگاری است. در مقابل، اتریوم از الگوریتم Ethash بهره می‌برد. این الگوریتم برای مقاومت در برابر استخراج با سخت‌افزارهای خاص (ASIC) طراحی شده است و به دلیل ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود، امنیت و کارایی بالایی را برای شبکه اتریوم فراهم می‌کند.

تفاوت در سرعت نقل و انتقالات

یکی دیگر از تفاوت‌های مهم بین بیت‌کوین و اتریوم، سرعت پردازش تراکنش‌ها است. شبکه اتریوم به دلیل طراحی پیشرفته خود قادر است تراکنش‌ها را به طور متوسط در حدود ۵ دقیقه پردازش کند. در مقابل، تراکنش‌های بیت‌کوین به زمان بیشتری نیاز دارند و تأیید آن‌ها ممکن است ۴۰ دقیقه یا بیشتر طول بکشد. این تفاوت، اتریوم را برای کاربردهایی که نیاز به سرعت بیشتری دارند، مناسب‌تر کرده است.

مقیاس‌پذیری: چالش مشترک بیت‌کوین و اتریوم

هر دو بلاکچین بیت‌کوین و اتریوم با مشکل مقیاس‌پذیری روبه‌رو هستند، و این مسأله یکی از نقاط ضعف مشترک این دو شبکه محسوب می‌شود. بیت‌کوین به طور متوسط ۷ تراکنش در ثانیه پردازش می‌کند، در حالی که اتریوم توانایی پردازش ۳۰ تراکنش در ثانیه را دارد. با این حال، در مقایسه با شبکه‌هایی مانند فانتوم یا اتمیک که سرعت بالاتری ارائه می‌دهند، هر دو در رده شبکه‌های کند بازار قرار می‌گیرند. با افزایش تعداد کاربران و تراکنش‌ها، این دو شبکه به تدریج به محدودیت ظرفیت خود نزدیک شده‌اند و برای پشتیبانی از کاربران بیشتر، به راه‌حل‌های نوآورانه‌ای نیاز دارند.

رویکرد بیت‌کوین در حل مشکل مقیاس پذیری

بیت‌کوین با اجرای تکنولوژی‌هایی مانند SegWit (سگویت)، تلاش کرده است مشکل مقیاس‌پذیری خود را بهبود بخشد. سگویت با پردازش تراکنش‌ها خارج از محدوده بلوک‌های اصلی، ظرفیت شبکه را افزایش می‌دهد. علاوه بر این، بیت‌کوین با معرفی شبکه لایتنینگ (Lightning Network)، گام بزرگی در جهت بهبود مقیاس‌پذیری برداشته است.
در شبکه لایتنینگ، تراکنش‌ها از طریق کانال‌های شخص ثالث پردازش می‌شوند، که این امر باعث افزایش سرعت و کاهش هزینه‌های تراکنش می‌شود. کارشناسان معتقدند که این شبکه پتانسیل پردازش تا ۱۵ میلیون تراکنش در ثانیه را دارد، که پیشرفتی چشمگیر در مقایسه با روش‌های سنتی است.

رویکرد اتریوم در حل مشکل مقیاس پذیری

اتریوم نیز با راهکارهای خلاقانه‌ای مانند شاردینگ (Sharding) به دنبال حل مشکل مقیاس‌پذیری خود است. در این روش، تراکنش‌ها به قطعات کوچکتر تقسیم شده و هر قطعه در یک شارد جداگانه پردازش می‌شود. این تقسیم‌بندی باعث کاهش تراکم شبکه و افزایش سرعت پردازش تراکنش‌ها می‌شود.
علاوه بر شاردینگ، اتریوم زنجیره‌های جانبی (Sidechains) را معرفی کرده است. زنجیره‌های جانبی به صورت موازی با شبکه اصلی کار می‌کنند و از طریق پروتکل‌های سازگار، امکان انتقال توکن‌ها بین شبکه اصلی و زنجیره جانبی را فراهم می‌کنند. این روش علاوه بر کاهش بار روی شبکه اصلی، انعطاف‌پذیری بیشتری برای کاربران فراهم می‌کند.